MỘT ĐỘC GIẢ THẮC MẮC VỀ LÃI SUẤT ÂM (BẰNG ĐỒNG USD) Ở VN SẮP ÁP DỤNG VÀ MỸ CÓ LÃI SUẤT ÂM KHÔNG?
MỘT ĐỘC GIẢ THẮC MẮC VỀ LÃI SUẤT ÂM (BẰNG ĐỒNG USD) Ở VN SẮP ÁP
DỤNG VÀ MỸ CÓ LÃI SUẤT ÂM KHÔNG?
Tất nhiên về lý thuyết lãi suất âm cần phải so sánh về tỷ lệ lạm
phát như thế nào,...Ở đây tôi bỏ qua hàm ý đầu tư về lãi suất đó, mà đi vào con
số thật. Đó là tại Mỹ không có lãi suất âm, và lãi suất cơ bản hay lãi suất chỉ
đạo "Fed Funds Rate" ấn định mức thấp nhất là 0,25% đã áp dụng nhiều
năm qua, và nay là 0,5%.
Ngoài ra Chính phủ Mỹ còn có khí cụ đầu tư huy động vốn từ người
già về hưu hay những người lựa chọn những trái phiếu đầu tư an toàn, là trái
phiếu của Chính phủ Mỹ được dùng bảo vệ người đầu tư tránh khỏi lạm phát, đó là
trái phiếu "TIPS", viết theo tiếng Anh là "Treasury Inflation
Protected Securities".
Nói chung, đây là hình thức đầu tư không mới, nó bảo vệ cho
người lớn tuổi về hưu tiềm kiếm hầm trú ẩn an toàn nhất. Thực tế là không lời
nhiều, nhưng có điều chắc chắn là những người đầu tư mua vào loại trái phiếu
này TIPS sẽ không lo bị thiệt hại khi đồng USD mất giá hay khi mức lạm phát
tăng cao. Đó là bởi vì Chính phủ Liên bang cam kết sẽ trả sát mức lãi suất tăng
theo kịp với đà lạm phát. Tất nhiên, nếu xảy ra tình trạng giảm phát thì những
người đầu tư sở hữu loại trái phiếu TIPS này sẽ không có lời nhiều nhưng cũng
chẳng bị lỗ vốn khi đưa tiền cho chính phủ Mỹ giữ hộ.
Qua đó cho thấy, Mỹ họ còn "bảo hiểm" cho người ký
thác bằng nhiều hình thức đầu tư đa dạng với lãi suất dù sao cũng không mang
tiếng gọi là "bóc lột" tài sản người khác. Còn những thứ lãi suất âm
tại Âu châu đang diễn ra với nhiều lý do của họ nên VN không thể áp dụng nó
được khi quốc gia này phải cần rất nhiều nợ với vốn rẻ để phát triển đất nước
thay vì đi vay lãi bằng ngoại tệ với lãi suất bốc lên trời, dân chúng thì giữ
chặt "đô la" không chịu nhả ra,...vì nhiều lý do, vì cũng chẳng ai có
quyền phải đi xét từng cái ví của người dân ra đếm là có bao nhiêu "đô
la" cất giữ trong dân. Thuần về kinh tế mà nói khi dân chúng có nhiều tài
sản bằng USD, EUR, vàng,...thì đó nên mừng chứ không phải quá lo lắng, quan
trọng là niềm tin vào đồng nội tệ VND như một độc giả gửi đường link cho tôi
tại đây: http://tuoitre.vn/tin/kinh-te/gui-tiet-kiem-20-nam-mot-can-ho-con-ba-to-pho/718520.html
Đối với VN, Trong động thái mới đây có độc giả hỏi tôi rằng khi
ông Nguyễn Văn Bình, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam gợi ý rằng trong
tương lai khi các doanh nghiệp hoặc cá nhân, các hộ gia đình gửi ngoại tệ (chủ
yếu có lẽ là đồng USD) vào ngân hàng mà không có lãi lại còn phải trả lệ phí
tiền gửi cho ngân hàng ?
Tôi xin trả lời rằng, tôi chưa kiểm chứng các nguồn tin độc lập
rõ ràng. Vì đây là chuyện nội bộ của VN, nếu muốn có con số xác đáng phải chờ
một thời gian dài đáng kể để biết phản ứng của thị trường, công chúng và giới
đầu tư.
Tất nhiên, nếu có nguồn tin xác thực việc các trương chủ ký thác
tiền gởi bằng ngoại tệ vào các ngân hàng với lãi suất bằng không thì đó cũng do
phía trương chủ tự quyết định, vì xưa nay những ai có khối tài sản lớn làm ra
bằng "mồ hôi nước mắt" của họ thì họ tự biết phải làm gì để bảo vệ
tài sản của họ, nên không cần phải nghe những chuyên gia kinh tế "tiến
sĩ" Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh doanh (BID) như bài
báo này: http://cafef.vn/tai-chinh-ngan-hang/quan-ngoai-te-nhu-siet-thi-truong-vang-2015122908283392.chn dẫn nguồn
bình luận chắc nịch là "Chủ trương của NHNN thu phí tiền gửi là đúng”. Đó
là phát ngôn liều lĩnh mù quáng, của ông "tiến sĩ" (trong ngoặc kép
này).
Thực tế, do ông Thống đốc Nguyễn Văn Bình mới chỉ gợi ý thăm dò
dư luận và nó chưa được thi hành áp dụng thì lấy cớ gì mà ông Lê Xuân Nghĩa đã
nói hớ là đúng. Người cầm tiền và người giữ tiền chứ đâu phải ông Lê Xuân Nghĩa
này đâu mà dám nói vậy thì quả là hết biết.
Nói chung, đây là chuyện rất phức tạp, bởi lẽ những trương chủ
ký thác họ sử dụng ngoại tệ với nhiều tính toán khác nhau. Cụ thể như cho con
cái đi du học, đi du lịch mua sắm ở nước ngoài, vì họ làm ra tiền mà chứ có đi
vay hay xin xỏ ngân hàng đâu. Đó là quyền tối thiểu của bất cứ quốc gia nào đeo
đuổi mục đich "kinh tế thị trường và đã ký các hiệp định thương
mại,...". Thứ nữa là các ngân hàng khi nhận tiền ký thác họ cũng lấy
nghiệp vụ đầu tư cho vay kiếm lời ở giữa nhờ sai biệt lãi suất ký thác và lãi
suất cho vay ra.
Nếu bây giờ các trương chủ ký thác tiền gửi bằng nhiều ngoại tệ
(vẫn chủ yếu là đồng USD) mà đưa ra biện pháp hành chính lẫn hình sự là khi họ
gửi ngoại tệ mà buộc họ rút tiền ký thác ra bằng đồng bạc VND thì đó vi phạm
quyền sở hữu tài sản riêng tư của người ta. Ngay cả đất nước Venezuela,
Argentina,... bị khủng hoảng ngoại tệ họ còn không dám liều lĩnh đưa ra các
biện pháp này.
Nói chung, đây chỉ là gợi ý thôi, nó chưa áp dụng về lãi suất âm
hay hoán đổi ngoại tệ. Nếu thị trường phản ứng mạnh thì phía NHNN họ sẽ biết
phải làm gì để sửa chữa. Còn kiểu phát biểu như ông Viện trưởng Lê Xuân Nghĩa
thì hết ai có thể bình luân về ông này. Trong quá khứ ông này đã có những phát
ngôn so sánh kinh tế Mỹ và VN thì rõ cả.
Hiện nay Argentina là quốc gia có các khoản nợ nần toàn yết giá
bằng ngoại tệ, chủ yếu là đồng USD, và đồng Peso của Argentina ký hiệu là ARS
đã giảm giá nặng nề trong 1 năm qua, khi giảm đến 51,65% giá trị so với đồng
USD, đẩy gánh nợ nước ngoài tăng vọt, dự trữ ngoại tệ còn thấp hơn VN rất nhiều
chỉ còn 20,5 tỷ USD. Nhưng các ngân hàng thương mại tại Argentina vẫn đảm bảo
quyền gửi và quyền rút bằng ngoại tệ hay nội tệ tùy khách hàng muốn, mặc dù
quốc gia này đang trả lãi vay và phí tổn rất lớn lãi suất bằng đồng USD.
Phương Thơ, Morgan Stanley (NYSE: MS)
BÌNH LUẬN