Năm 2018 sẽ diễn ra làn sóng “từ chức” quy mô lớn tại các vị trí chủ chốt trong ngân hàng
Theo Luật các Tổ chức tín dụng (TCTD) sửa đổi vừa mới được Quốc
hội thông qua ngày 20/11, từ năm 2018, sẽ có nhiều sếp ngân hàng buộc phải từ
chức. Đây là một quy định nhằm tránh tình trạng sở hữu chéo, thao túng
ngân hàng và hoạt động sân sau… đã được 88,8% đại biểu thông qua.
Ông Dương Công Minh, chủ tịch HĐQT Sacombank; ông Đỗ Quang Hiển,
Chủ tịch Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội; Bà Thái Hương – chủ tịch HĐQT Ngân hàng
TMCP Bắc Á và CTCP sữa TH True milk; và bà Nguyễn Thị Nga, chủ tịch HĐQT
Seabank (theo thứ tự từ trái qua phải, từ trên xuống dưới)
Luật
có hiệu lực vào ngày 15/1/2018, quy định: các lãnh đạo cấp cao của ngân hàng sẽ
không được kiêm nhiệm giữ vị trí chủ chốt tại các doanh nghiệp khác.
Cụ thể, Luật các TCTD được bổ sung
khoản 3 và khoản 4 vào Điều 34, trong đó khoản 4 đề cập cụ thể: Chủ
tịch Hội đồng quản trị (HĐQT), Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV), Tổng giám
đốc (Giám đốc) của TCTD không được đồng thời là Chủ tịch HĐQT,
thành viên HĐQT, Chủ tịch HĐTV, thành viên HĐTV, Chủ tịch công ty, Tổng giám
đốc (Giám đốc), Phó Tổng giám đốc (Phó giám đốc) hoặc các chức danh tương đương
của doanh nghiệp khác.
Với
việc bổ sung thêm điều khoản này, chỉ trong vòng chưa đầy 2 tháng nữa, sẽ có
hàng loạt đại gia Việt hiện đang nắm giữ cùng lúc nhiều chức vụ hàng đầu tại
các tập đoàn, doanh nghiệp và ngân hàng, nay sẽ bị buộc phải từ bỏ giữa một
trong hai vị trí chủ tịch ngân hàng hoặc chủ tịch các tập đoàn, doanh nghiệp
lớn.
Những
cái tên nổi bật có thể kể đến như:
- Chủ
tịch Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB), Đỗ Quang Hiển hiện là
chủ tịch của Tập đoàn T&T và Công ty Chứng khoán SHS…
- Ông
Dương Công Minh, chủ tịch HĐQT Sacombank đồng thời là chủ
tịch HĐQT của CTCP Him Lam.
- Chủ
tịch TPBank, Đỗ Minh Phú, đang là chủ tịch HĐQT của Tập đoàn
DOJI.
- Chủ
tịch HĐQT Techcombank, Hồ Hùng Anh, hiện là Phó chủ tịch HĐQT
của Masan Group.
- Ngoài
ra, Chủ tịch HĐQT VIBank, Đặng Khắc Vỹ là chủ tịch Công ty
Mareven Food Holdings.
- Bà
Nguyễn Thị Nga, chủ tịch HĐQT Seabank là chủ tịch của BRG
Group và là chủ tịch/thành viên HĐQT của nhiều công ty khác như Thăng Long
GTC, Hanoi Toserco, Khách sạn Thắng Lợi, Khách sạn Hilton Hanoi, OSC
Vietnam …
- Ông
Vũ Văn Tiền, chủ tịch ABBank, đang là chủ tịch Geleximco.
- Chủ
tịch Kiên Long Bank Võ Quốc Thắng là chủ tịch kiêm tổng
giám đốc Đồng Tâm Group và VPF.
- Ông
Phương Hữu Việt, chủ tịch HĐQT NH TMCP Việt Á, cũng là chủ
tịch HĐQT Tập đoàn đầu tư Việt Phương.
- Bà
Thái Hương được biết đến với 2 chức vụ chủ tịch HĐQT Ngân hàng
TMCP Bắc Á và CTCP sữa TH True milk .
- Ông
Nguyễn Tiến Dũng, chủ tịch Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) hiện
nay cũng là chủ tịch Tập đoàn Gami.
Và
còn nhiều cái tên ẩn danh khác.
Theo chuyên gia tài chính của Mỹ
đánh giá, đây là điểm sáng tích cực trong chính sách điều hành tài
chính của NHNN Việt Nam. Bởi hầu hết các đại gia ngân hàng đều có liên
quan đến các công ty bất động sản và những lĩnh vực khác, không cần có quá
nhiều chuyên môn về tài chính, họ dùng tiền từ các công ty kia để thâu tóm và
tiến đến kiểm soát các ngân hàng. Đây là một rủi ro lớn đã được khắc phục trong
Luật các TCTD sửa đổi lần này.
Nhiều đại gia Việt sẽ phải quyết định từ bỏ một trong hai vị
trí chủ chốt của mình
Chẳng hạn khi NHNN cắt hạ
lãi xuất hay tài trợ mức lãi xuất thấp để hỗ trợ các doanh nghiệp dễ tiếp cận
nguồn vốn vay hơn, vì những người đứng đầu các ngân hàng
này cũng đang sở hữu chéo tại các công ty thuộc lĩnh vực khác,
mà thông thường là các công ty bất động sản, nên với quyền lực này, các đại gia
ngân hàng có thể bẻ vòi tín dụng hướng vào các công ty mà họ đang đồng thời sở
hữu, và dòng vốn không thể đến được tay doanh nghiệp thật sự cần được hỗ trợ.
Điều
khoản bổ sung lần này không mới và hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế về
phòng ngừa rủi ro tài chính. Trên thực tế, ở Mỹ và các nước tiên tiến, khi đã
là chủ tịch ngân hàng thì họ sẽ không được phép nắm giữ vị trí chủ chốt tại các
doanh nghiệp.
Ví
dụ, các lãnh đạo ngân hàng lớn của Mỹ như Michael Corbat – CEO của Ngân hàng
Citigroup, hay như lãnh đạo của Ngân hàng Bank of America là Brian Moynihan chỉ
có vai trò làm duy nhất một nghiệp vụ là ngân hàng, và không được phép làm thêm
nhiệm vụ thứ hai ở một doanh nghiệp nào khác. Bởi vì các lãnh đạo ngân hàng có
thể lấy tiền ký thác của người gửi tiền hay tiền tài trợ lãi rẻ để “trút” vào
các dự án đầu tư của các công ty sân sau gây rủi ro mất tiền lớn cho người gửi.
Đặc biệt tại Việt Nam, khi
bảo hiểm tiền gửi chỉ cho phép bồi thường tối đa 75 triệu đồng/sổ tiết kiệm. Do
đó, các điều khoản bổ sung của Luật các TCTD đã hạn chế được rủi ro này. Tuy
nhiên, đi kèm với đó, dự báo sẽ có một làn sóng buộc ‘từ chức’ lớn xảy ra tại
các vị trí chủ chốt trong ngân hàng. Và luật TCTD sẽ thiết thực hơn nữa, nếu
lớp lãnh đạo thay thế là những người có chuyên môn am hiểu sâu về tài chính, và
không có các hoạt động sân sau. Nếu không, sẽ dễ rơi vào tình huống là “bình
mới rượu cũ”.
(Chân
Hồ - Trithucvn)
BÌNH LUẬN