Những điều cần biết về cổ phiếu chưa niêm yết (OTC) và Giao dịch OTC như thế nào?
Cổ phiếu đã trở thành một thuật ngữ khá quen thuộc với nhiều người và đây cũng là một cách đầu tư sinh lời vô cùng nhanh chóng. Cổ phiếu có khá nhiều loại khác nhau, trong đó phải kể tới là cổ phiếu chưa niêm yết. Bài viết sau đây sẽ chia sẻ cho bạn những thông tin cơ bản nhất về loại cổ phiếu này.
1. Cổ phiếu chưa niêm yết là gì?
Cổ phiếu chưa niêm yết là loại cổ phiếu đã được phát hành nhưng vẫn chưa được niêm yết cũng như giao dịch tại các trung tâm giao dịch chứng khoán. Tuy dạng cổ phiếu trên mang lại rất nhiều lãi nhanh chóng và dễ dàng nhưng nguy cơ rủi ro cũng cao không kém. Thêm nữa, khi mua bán trên thị trường cổ phiếu chưa niêm yết thì nguyên tắc tin tưởng lẫn nhau là vô cùng quan trọng. Nên tìm hiểu cẩn thận những thông tin về người bán như nơi ở, chỗ làm việc để tránh bị lừa.
2. Phân loại cổ phiếu chưa niêm yết
Cổ phiếu chưa niêm yết được chia thành 3 loại, đó là cổ phiếu ưu đãi, cổ phiếu trực tiếp và cổ phiếu ủy thác. Mỗi loại đều có những đặc điểm riêng biệt.
Cổ phiếu ưu đãi
Cổ phiếu ưu đãi còn có tên gọi khác là cổ phiếu hạn chế chuyển nhượng. Đây là dạng cổ phiếu được phát hành bởi một công ty và bán cho cán bộ, công nhân viên trong chính công ty đó. Công nhân sẽ được mua cổ phiếu ưu đãi với giá chỉ có 60% so với giá đấu bình quân khi công ty đấu giá. Tuy nhiên, cổ phiếu ưu đãi tới sau 3 năm mới được giao dịch chuyển nhượng và sang tên.
Giá của cổ phiếu ưu đãi cũng thấp hơn từ 10-15 giá so với các loại cổ phiếu thông thường khác đang lưu hành. Nếu có người muốn mua cổ phiếu thì phải đợi tới khi công ty cho phép thì mới được làm những thủ tục để chuyển nhượng sang tên. Tuy khá khó khăn về mặt chuyển nhượng nhưng đây là dạng cổ phiếu cho lợi nhuận khá cao, thích hợp với những người có nguồn ngân sách lớn cũng như có dự định đầu tư trong thời gian dài.
Cổ phiếu trực tiếp
Đây là dạng cổ phiếu mà người mua được trực tiếp đi đấu giá và không phải phụ thuộc vào bất kỳ một tổ chức hay công ty chứng khoán nào. Cổ phiếu trực tiếp là loại cổ phiếu được chuyển nhượng tự do, giao dịch cũng dễ dàng, thuận lợi vô cùng. Chỉ cần chờ khoảng 3-4 tháng sau khi công ty đấu giá để được cấp sổ đỏ là có thể thực hiện giao dịch và sang tên chuyển nhượng thoải mái. Tuy nhiên, nếu trong thời gian chờ lấy sổ mà giá cổ phiếu muốn mua tăng lên nhanh chóng thì nên thương lượng với người bán. Tốt nhất là trả thêm tiền cọc từ 10% lên 40-50% để đảm bảo người bán không hủy hợp đồng.
Cổ phiếu ủy thác
Cổ phiếu ủy thác sinh ra khi một công ty phát hành cổ phiếu nhưng không tự mình là mà nhờ một công ty chứng khoán tư vấn cũng như phát hành. Công ty chứng khoán này cũng sẽ đứng ra thay mặt nhà đầu tư đi đấu giá. Tuy nhiên, nếu như vậy thì công ty sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào công ty chứng khoán.
Thêm nữa, nhà đầu tư cũng sẽ phải trả một khoản phí cho công ty chứng khoán, chẳng hạn như phí ủy thác đầu tư, phí quản lý cổ phiếu hằng năm, phí chuyển nhượng sang tên… Khi mua bán cổ phiếu thì người mua lẫn người bán cũng cần tới công ty chứng khoán ủy thác để xác nhận và được thực hiện quyền chuyển nhượng sang tên. Trước đó thì người bán phải trả hết các loại phí cho công ty này thì mới được sang tên.
3. Thủ tục giao dịch như thế nào?
Thủ tục mua bán của cổ phiếu chưa lên sàn cũng khác với cổ phiếu đã lên sàn. Cổ phiếu đã lên sàn với thủ tục giao dịch online thống nhất dựa trên giá của bảng điện tử một cách rõ ràng, việc mua bán chỉ cần đăng ký tài khoản tại công ty chứng khoán , dù ở bất cứ đâu có mạng internet chỉ cần nhìn giá trên bảng điện tử là có thể đặt lệnh mua bán một cách dễ dàng tất cả các mã cổ phiếu niêm yết trên sàn. Còn cổ phiếu chưa lên sàn thì việc giao dịch thông qua báo giá của các trang mạng như www.facebook.com/sancophieuotc và những môi giới uy tín. Vì giá cổ phiếu chưa lên sàn không có biên độ biến động trong ngày, không có giá tham chiếu, giá sàn hay giá trần nên thủ tục đôi khi cũng có nhiều bất cập.
 |
| Anh Trung - Chuyên môi giới cổ phiếu chưa niêm yết OTC |
Cách mua bán cổ phiếu chưa lên sàn phổ biến ở Việt Nam như sau:
Sau khi tham khảo thông tin trên, Người có cổ phiếu sẽ liên hệ trao đổi với người mua và thỏa thuận thương lượng giá mua bán, đồng thời cần phải thống nhất về thời gian, địa điểm, giao dịch và khi giao dịch nhận tiền mặt hay chuyển khoản...
Với tính chất đặc thù biến động giá của cổ phiếu chưa lên sàn là liên tục, bên mua thường đặt cọc cho bên bán một khoản tiền trước khi chuyển nhượng. Việc chốt cọc không phải là thủ tục bắt buộc nên sẽ tùy vào thỏa thuận của hai bên, có thể đặt cọc trước hoặc không tùy vào trao đổi của người mua và bán, tuy nhiên khi tiến hành mua bán trong thực tế các loại cổ phiếu chưa niêm yết thì người ta thường đặt cọc trước một khoảng tiền.
Địa điểm giao dịch sẽ tùy vào yêu cầu của từng mã cổ phiếu chưa lên sàn, có thể giao dịch lại công ty chủ thể hay công ty chứng khoán được ủy quyền.
Điều kiện bắt buộc khi làm chuyển nhượng: Người mua và người bán đến địa điểm giao dịch cần phải có chứng minh nhân dân, đối với bên bán cần đem theo sổ sở hữu cổ phiếu( nếu cổ phiếu chuyển nhượng là cổ phiếu chưa lưu ký).
Tại quầy giao dịch, bên mua và bên bán điền thông tin vào mẫu do nơi chuyển nhượng cung cấp, sau khi xác nhận của các bên, bên mua sẽ chuyển tiền cho bên bán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản tùy vào thỏa thuận từ trước của hai bên.
Đối với trường hợp cổ phiếu không được chuyển nhượng thì việc mua bán vẫn có thể diễn ra thông qua thỏa thuận mua bán ủy quyền công chứng tương tự như thủ tục mua bán nhà đất.
 |
| Ban Thị Trường OTC |
BÌNH LUẬN